Bình phong trước mộ hay còn gọi là cuốn thư là phần công
trình dùng để trấn yểm cho các công trình thờ tự như lăng mộ, nhà thờ hay từ đường.
Cuốn thư và bình phong giúp ngăn cản các nguồn tà khí đi thẳng từ cổng vào
trong nhà. Là vật dụng mang ý nghĩa phong thủy có ý nghĩa bảo vệ công trình bởi
các tác động tâm linh xấu từ bên ngoài. Ngoài ra bình phong trước mộ còn mang
tính nghệ thuật. Thường một bức bình phong trước lăng mộ làm bằng đá được các
nghệ nhân điêu khắc nhiều tích cổ. Ví dụ như tích ngũ phúc, tích cảnh sen, tích
long mã, hay rồng cuốn thủy, cá chép hóa rồng đều mang đậm chất văn hóa dân
gian.
>Cấu tạo bình phong trước mộ
Bình phong trước mộ gồm có 2 phần chính là phần thân và phần
đế cuốn thư đá.
– Phần thân cuốn thư: đối với những loại nhỏ thường
được làm từ 1 viên đá liền khối, sau đó chạm khắc hoa văn lên đá.
Hoa văn điêu khắc trên đá rất đa dạng phong phú, kết hợp
cũng chữ Phúc, chữ Thọ, chạm cảnh bốn mùa xuân hạ thu đông hoặc đôi rồng chầu..
Thân cuốn thư loại lớn được cấu tạo gồm 1 khối đá ở giữa, rồi
sau đó sẽ ghép dần từ giữa ra sao cho cân đối, đẹp mắt và chính xác.
– Hai bên của cuốn thư bao giờ cũng là hình ảnh bút nghiên
và cây kiếm tượng trưng cho sự thông minh và dũng cảm.
– Phần đế cuốn thư :thường được làm kiểu chân quỳ, hoa lá hoặc
trạm chiện.
>Cách đặt bình phong chuẩn theo phong thủy
Hiện nay ở các khu lăng mộ gia đình dòng họ thường làm cuốn
thư. Vị trí Bức bình phong thường đặt phía trong, sau cổng và chắn ngang cổng
vào khu mộ. Ý nghĩa che chắn cho khu lăng mộ, mọi người vào viếng sau khi qua cổng
phải rẽ qua bức bình phong đá mới vào được bên trong. Bức bình phong trong khu
mộ gia tộc, gia đình thường nhỏ hơn các kích thước cuốn thư trong nhà thờ, đình
chùa.
Ngoài ra cũng có gia đình dòng tộc xây lăng mộ mà không có
lăng thờ đá chung ở phía sau. Có thể do sở thích hoặc diện tích đất quá nhỏ hẹp
không cho phép xây lớn. Nếu muốn dùng cuốn thư đá thì người ta có thể đặt nó ở
phía sau cùng, ngay vị trí đặt lăng thờ chung.
Kích thước cuốn thư đá tùy thuộc vào kích thước khu lăng mộ
để đặt cho phù hợp. Nếu phần cổng lăng mộ đá nhỏ thì kích thước cuốn thư cũng
nhỏ. Thông thường cổng rộng 107 cm, cuốn thư rộng 133 cm, 147 hay 167 cm là đẹp.
Kích thước của cuốn thư thường lớn hơn kích thước cổng, nằm cách cổng lăng mộ
khoảng 50 cm.
Loại cuốn thư đá đặt ở khu lăng mộ thường không có hai cột
đá hai bên, vì cuốn thư thường nằm sát cổng ra vào (nơi mà đã có hai cột cổng bằng
đá).
>>Thực chất, từ “bình phong” được xuất phát từ Trung Quốc và
được cấu tạo bởi hai từ: bình (trong tiếng Trung được viết là 屏, mang nghĩa che chắn) và phong (được
viết bằng tiếng Trung là 風,
mang nghĩa là gió). Như vậy, từ nghĩa gốc là che chắn gió. Bức bình phong có
tác dụng để che kín lăng mộ (hoặc ngôi nhà) cho ấm cúng và ngăn chặn gió độc,
hay để ngăn chặn những thứ khí chẳng lành phát ra từ những vật lạ phía trước
nhà (cây cối, cột mốc, đường đi...). Ngoài ra bức bình phong còn có tác dụng chấn
phong, tránh cho những linh hồn hay những ma quỷ có lòng dạ xấu xa xâm nhập
vào khu lăng mộ gia đình hay những công trình tâm
linh.
